BÖLGEMİZ

18 ilçeye sahip olan Trabzon’un 2022 yılı TUİK verilerine göre nüfusu 818.023’tür. Kadın nüfusu 411.962, erkek nüfus 406.061 kişidir. 4.685 km² yüzölçümüne sahip olan Trabzon, km² ’ye düşen 175 kişi ile nüfus yoğunluğu bakımından 81 il arasından 13. sırada yer almaktadır. Şehirde merkez ilçe Ortahisar (335.628) ile en kalabalık nüfusa sahip yerleşim yeridir. Ortahisar’ı sırasıyla Akçaabat, Araklı, Yomra ve Of izlemekteyken en az nüfusa sahip ilçe Dernekpazarı’dır.

Trabzon ilinin dâhil olduğu 2. Düzey Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) olarak tanımlanmıştır. Bölgemizde yaklaşık nüfus 2.317.640 (TUİK, 2022) kişi iken işgücü katılma oranı yüzde 55,1 (İŞKUR,2022) seviyesindedir. İşsizlik oranı ise 2021 yılında bölgemizde yüzde 9,9 (İŞKUR,2022) olarak gerçekleşmiştir. Trabzon da 2022 yılı Aralık ayı itibariyle SGK ya kayıtlı işyeri sayısı 21.265 olup toplam istihdam 215.361’dir. 2022 yılı Eylül sonu itibariyle Trabzon ilindeki kayıtlı işsizlerin sayısı 39.315 iken bu kişilerin içinde kadınların oranı yüzde % 52,6; 18-24 yaş arası gençlerin oranı ise yüzde % 24,5 seviyesindedir.

Trabzon 1 üniversite, 17 devlet ve 4 özel hastanesi, sağlık tesisleri, altyapısı ve personeli ile Türkiye’nin önde gelen sağlık merkezlerinden biri konumundadır. Kamu, özel ve üniversite hastaneleri hem kendi vatandaşlarımız hem de yakın coğrafya ve komşu ülkelerden gelen hastalara hizmet sunmaktadırlar. Her 100.000 kişiye düşen yatak sayısı Trabzon’da 421 iken Türkiye ortalaması 294’dür. Her 1000 kişiye düşen toplam hekim sayısı 2,5 iken Türkiye genelinde bu sayı 1.8 olarak gerçekleşmiştir. (TUİK 2020 Sağlık İstatistiklerinden derlenmiştir.)

Trabzon’da okuma yazma oranı TUİK 2022 yılı verilerine göre erkeklerde %99,22 kadınlarda % 94,52 olup genelde ise %96,87’dir. İlde, yüksekokul, lisans veya daha üst düzeyde mezuniyeti olan 144.460 kişi bulunmaktadır. İlköğretim ve ortaöğretimde okullaşma oranı Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Trabzon’da Okul Öncesi, İlköğretim, Genel Ortaöğretim ve Mesleki- Teknik Orta Öğretim eğitim kuruluşlarının toplam sayısı 843 olup, bu okullarda eğitim-öğretim gören öğrenci sayısı ise 212.022’dir. Ayrıca, ilde kalifiye iş gücünün artmasına katkı veren 18 Halk Eğitim Merkezi bulunmaktadır. (TUİK 2022 Örgün Eğitim İstatistiklerinden derlenmiştir.)

İlin devlet üniversiteleri 1955 yılında kurulan Karadeniz Teknik Üniversitesi ve 2018 yılında kurulan Trabzon Üniversitesinde yaklaşık 41.974 bin öğrenci öğrenim görmektedir. İlin bir diğer üniversitesi olan Avrasya Üniversitesi, Doğu Karadeniz Bölgesinin ilk vakıf üniversitesidir.

Trabzon sosyal ve kültürel imkânları ile Doğu Karadeniz Bölgesi’nde bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Trabzon’da 2 tiyatro, 8 sinema, 2 müze, 19 kütüphane, 6 yerel gazete ve 3 adet alışveriş merkezi bulunmaktadır.

Trabzon metalik madenler ve endüstriyel hammaddeleri açısından çok çeşitli maden yataklarına sahiptir. İldeki en önemli metalik mineraller Bakır, Kurşun, Çinko, Molibden ve Manganez cevherleşmesidir. Bakır-Kurşun-Çinko-Pirit-Molibden gibi önemli maden yatakları özellikle Maçka, Sürmene, Yomra ve Of İlçelerinde yoğunlaşmıştır.

İlde bulunan önemli endüstriyel hammaddeler ise; çimento hammaddesi, kil ve kaolindir. Çoğunlukla, inşaat sektöründe dolgu veya endüstriyel hammadde tedarik kaynağı olarak kullanılmakta olan taş ocakları yönünden il büyük bir potansiyele sahiptir.

Trabzon’un 466.400 hektarlık toplam alanının %20’sini tarımsal alanlar, %21’ni meralar, %44’ünü ormanlık alanlar ve %15’ini de kültür dışı araziler oluşturmaktadır.(İl Tarım Md.2021) Trabzon Doğu Karadeniz illeri arasında mısır, çayır otu ve yem pancarı üretimlerinde birinci sıradadır.

Fındık şehir ve bölge için stratejik olarak önemli bir meyvedir. Trabzon için en önemli gelir kaynaklarından olan ürünlerden fındık ve çayda, ülke genelindeki üretimlerde fındık üretiminin %6,4 ’ü ve çay üretiminin de %19,1 ’i Trabzon’da yapılmaktadır. Günümüzde çay, bal, fındık, kivi ve çilek için organik tarım çalışmaları vardır. Trabzon ilinin hayvan sayıları dikkate alındığında, manda ve arı kovanlarındaki artış dikkat çekicidir.

Balıkçılık Trabzon kültürünün en önemli parçalarından biridir. Su ürünleri yetiştiriciliği her yıl %15-20’lik oldukça yüksek bir ivme ile üretim hacmini artırmaktadır. Hamsi şehir için yalnızca bir balık değil aynı zamanda bir kültür öğesidir ve yerel halk için önemli bir üründür.

2022 yılında Trabzon’daki ihracat 1 milyar 70 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu miktarla Trabzon Karadeniz Bölgesi illeri arasında Samsundan sonra 2. sırada gelmektedir. Türkiye genelindeki bütün iller arasında ise 23. sıradadır. Öte yandan, ilin toplam ithalatı 219 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Trabzon’un genel ihracatını sırasıyla Tarım(Fındık, Yaş meyve ve sebze), Su Ürünleri ve Otomotiv Endüstrisi oluşturmaktadır ve bu durumun da ağırlığı fındık ihracatına dayanmaktadır.

Trabzon üst seviyede bir ulaşım ağına sahip olup tarih boyunca doğal bir lojistik merkezi konumunda bulunmuştur. Kafkasya, Rusya, Ortadoğu ve Orta Asya gibi önemli bölgelere yakınlığı sayesinde Trabzon bir kesişim noktası durumundadır ve kıtalar arası ulaşım projelerinde sıkça adından söz ettirmektedir. Uluslararası otoyol bağlantıları ve dağlardaki geçitler ile hem komşu ülkelere hem de içerideki bölgelere rahat ulaşım sağlanmaktadır.

Trabzon Havalimanı iç hatlar yoğunluğu bakımından Türkiye’de 9. Sırada yer almakta ve hava kargoculuğunda önemli bir konumdadır. Yılda 23 binden fazla uçuş ve yaklaşık 3 milyon dan fazla yolcuya sahiptir.(DHMİ 2022 yılı İstatistiklerinden Derlenmiştir.)

Bölgenin en büyük limanı konumunda bulunan Trabzon Limanı, 10 milyon ton/yıl elleçleme, 5 milyon ton/yıl depolama ve yılda 2500 gemi kabul kapasitesine sahiptir. (Trabzon Liman İşletmeciliği Verilerinden Derlenmiştir.)

Trabzon özellikle son 10 yılda turizm alanında büyük ilerleme kaydetti. TÜRSAB verilerine göre 2022 yılında Trabzon’u 1,843,808 kişi ziyaret etmiştir. Şehirde bakanlık ve belediye belgeli 339 konaklama tesisi 23.653 yatak kapasitesi ile hizmet vermektedir.

Sümela Manastırı (UNESCO Dünya Mirası Adayı), Uzungöl, gibi dünyaca bilinen turizm destinasyonları, yeşil yaylaları, turistler için cazip özelliklerdendir.

Trabzon’da 3’ü faal (Arsin OSB, Beşikdüzü OSB ve Akçaabat Şinik OSB) ve diğeri de yapım aşamasında (Vakfıkebir OSB) olmak üzere 4 Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. Fiili üretim yapan 84 firmaya sahip Arsin OSB, 5000 istihdamı, yıllık 450 milyon USD’lık ihracatı ve yüksek ticaret hacmi ile Doğu Karadeniz Bölgesinin en büyük Organize Sanayi Bölgesidir. Beşikdüzü OSB’de, üretim halinde 29 firma yer alırken, OSB de istihdam yaklaşık 800 kişidir. Akçaabat Şinik OSB’nin 46 parseli tamamı firmalara tahsis edilmiş olup istihdam edilen kişi sayısı 500 kişidir Vakfıkebir OSB, 70 yatırımcı tarafından tahsisi için ön başvurular tamamlanmıştır %100 doluluk oranında tahmini 3000 istihdam olacağı ön görülmektedir. OSB’de altyapı ve kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir.

Trabzon’da 100 şubesi ile 16 banka faaliyet göstermektedir. (Türkiye Bankalar Birliği Verilerinden Derlenmiştir.)